18
Hezekiah di king o Judah
(2-Chronicles 29.1,2; 31.1)
I tolu ngadau o Hoshea, tama daane a Elah, nogo king i Israel, gei Hezekiah, tama daane o Ahaz, gaa hai di king o Judah. Mee nogo madalua maa lima ono ngadau, gei mee nogo dagi i Jerusalem i nia ngadau e madalua maa hiwa. Dono dinana go Abijah, tama ahina ni Zechariah. Mee e hai nia mee o Dimaadua e hiihai ginai, e daudali nia hangaahai o dono damana madua, King David. Mee gu oho nia gowaa hai daumaha gi nia balu god, gu oho nia duludulu hadu, guu hele gi lala nia ada balu god ahina go Asherah. Gei mee gu oho gi mooho hagaligiligi labelaa di ada gihaa baalanga mmee dela ne hai go Moses, dela e hagaingoo bolo Nehushtan. Gaa dae mai gi di madagoaa deelaa, gei nia daangada Israel nogo dutudu nadau ‘incense’ e hagalaamua di maa.* Numbers 21.9
Hezekiah e hagadonu Dimaadua, go di God o Israel. Judah digi hai dono king be mee, i mua be i muli o dono madagoaa. Mee gu manawa dahi gi Dimaadua, e hagalongo gi Mee, e madamada humalia huoloo i nia helekai huogodoo a Dimaadua ne wanga gi Moses. Dimaadua la nogo madalia a mee, gei mee gu daudonu huoloo i ana mee huogodoo ala ne hai. Mee ne hai baahi gi di king aamua o Assyria, hagalee hagalongo gi mee. Mee gu hagamagedaa digau Philistia, gu heebagi gi nia guongo ala e noho ai digaula, nia guongo lligi mo llauehe, mo Gaza mo nia guongo ala e haganiga mai i daha di waahale deelaa.
I lodo di haa ngadau o Hezekiah nogo dagi Judah, dela i di hidu ngadau o di king go Hoshea nogo dagi Israel, gei ogo di king aamua go Shalmaneser o Assyria ga heebagi gi digau Israel ala i Samaria, ga duuli di waahale deelaa. 10 I lodo di tolu ngadau o di duuli di waahale deelaa, gei Samaria gu bagege. Deenei la di ono ngadau o Hezekiah nogo dagi i Judah, ge di hiwa ngadau o Hoshea nogo dagi i Israel. 11 Di king aamua o Assyria guu lahi digau Israel gi Assyria be digau galabudi, gaa dugu hunu gau i lodo di waahale go Halah, hunu gau i di guongo go Gozan dela i taalinga di Monowai go Habor, ge hunu gau i nia waahale i tenua o Media.
12 Samaria ne bagege, idimaa, digau Israel guu hai baahi gi Dimaadua go di nadau God, gei ne oho di hagababa dela ne hai go Mee ang gi digaula, gei ne de hagalongo gi nia haganoho huogodoo ala ne wanga gi digaula go Moses tangada hai hegau a Dimaadua. Digaula hagalee hagalongo ge hagalee hai hegau ginai.
Digau Assyria gu hagamadagudagu digau Jerusalem
13 Di madangaholu maa haa ngadau o di King Hezekiah nogo dagi i Judah, gei ogo Sennacherib di king aamua o Assyria gu heebagi gi nia waahale maaloo o Judah, gu haga magedaa digaula. 14 Hezekiah gu hagau dana hegau gi Sennacherib i Lachish e hai boloo, “Au guu hai dagu mee hala. Dumaalia mai mua, dugua dau dauwa. Au gaa hui laa au mee ala ma ga helekai iei goe.” Di king aamua o Assyria ga helekai bolo Hezekiah e hai gi wanga gi deia nia silber nia pauna e hiwa lau mana (900,000) ge nia goolo la nia pauna e matiwa mana (90,000). 15 Hezekiah gu hagau gi mee nia silber huogodoo ala nogo i lodo di Hale Daumaha o Dimaadua mo ala nogo i lodo di gowaa benebene mee i di hale o di king. 16 Gei mee gu gabegabe labelaa nia goolo mai nia bontai o di Hale Daumaha, mo nia goolo ala ne hii go mee gi nia duludulu o nia bontai, gei mee gu hagau nia maa huogodoo gi Sennacherib. 17 Di king aamua o Assyria gu hagau ana gau dauwa dogologo mai Lachish belee heebagi gi Hezekiah i Jerusalem. Nia gau dauwa aanei ne dagi mai go nia dagi dauwa ala koia e aamua dogodolu. I di nadau dau i Jerusalem, digaula guu noho i baahi di aloalo dela e haga hali mai nia wai gi di gowaa dugu wai, i hongo di ala i baahi di gowaa gau ngalua hai gahu. 18 Gei digaula gaa hai di nadau hegau gi di king go Hezekiah bolo gi hanimoi, gei ana gau aamua dogodolu guu hula belee heetugi gi digaula, aanei laa tama daane a Hilkiah go Eliakim dela e madamada humalia di hale di king, mo Shebna, tangada hihi di gowaa hai gabunga, mo tama daane o Asaph go Joah dela nogo hai tangada benebene nia beebaa hagalangahia. 19 Tangada mai i digau aamua o Assyria gu helekai gi digaula bolo di king aamua o Assyria e hiihai gi iloo ia ma di aha dela ne hai di king Hezekiah gi hagadagadagagee huoloo. 20 Gei mee ga heeu, “Goe e hagamaanadu bolo nia balu helekai e mee di pono nia iloo be nia mahi o tauwa? Ma koai dela e hagadagadagagee ginai goe belee hagamaamaa goe e hai baahi gi Assyria? 21 Goe e hagamaanadu bolo Egypt la gi hagamaamaa ina goe, dela e hai gadoo be di aalek ma gaa hai togodogo, gei di maa ga mahaa ga daalo doo lima! Deenei di hai o di king o Egypt e hai gi nia daangada huogodoo ala e hagadagadagagee gi mee.”
22 Tagi dauwa aamua o Assyria ga duudagi adu hua ana helekai boloo, “Holongo goodou e hai mai gi di au bolo goodou e hagadagadagagee gi Dimaadua di godou God? Ma go nia gowaa hagalabagau a Dimaadua mono gowaa dudu tigidaumaha ala ne oho go Hezekiah i di madagoaa a mee ne helekai gi digau Judah mo Jerusalem bolo gi daumaha hua i di gowaa dudu tigidaumaha dela i Jerusalem. 23 Malaa, au gaa hai dagu hagababa adu gi di goe i di ingoo o di king aamua: Au ga gowadu gi di goe nia hoodo e lua mana (2,000) be goe e mee di halahala au daane dogologo beelaa e llele nia maa! 24 Gei goe la hagalee tau gi di tagi dauwa mugilala loo o digau Assyria, gei goe dela e hagamaanadu bolo digau Egypt la gi hagau ina adu nia waga dauwa hongo henua mono daane llele hoodo! 25 Goe e hagamaanadu bolo au ne heebagi adu gi do henua ga oho di guongo deenei gi daha laa daha mo di hagamaamaa o Dimaadua? Go di Dimaadua la hua ne helekai mai gi di au bolo gi heebagi, gi ohaa di maa.”
26 Gei Eliakim, Shebna mo Joah ga helekai gi tagi dauwa aamua deelaa, “Helekai i nnelekai Aram mai gi gimaadou, meenei. Gimaadou e iloo. Hudee helekai Hebrew. Digau huogodoo ala i hongo di abaaba le e hagalongo.”
27 Gei mee ga helekai anga, “Goodou e hagamaanadu bolo ma go goodou mo di king la hua ne hagau mai iei au go di king aamua belee helekai i nia mee aanei? Deeai! Au e helekai labelaa gi nia daangada ala e noho i hongo di abaaba, go digau ala gaa gai nadau duudae gei ga inu nadau mimi, gadoo be di godou hai dela gaa hai!”
28 Tagi dauwa aamua ga du gi nua, gaa wolo gi nua i nnelekai Hebrew, “Hagalongo mai gi nia helekai a di king aamua Assyria ala ga helekai adu gi goodou: 29 Mee e helekai adu gi goodou bolo gi hudee dumaalia gi Hezekiah gi halahalau ina goodou. Hezekiah le e deemee di daa goodou gi daha mo ogu mogobuna. 30 Goodou gi hudee hagadonu ina nnelekai a mee ala e hai adu gi goodou, bolo goodou gi hagadagadagagee gi Dimaadua. Goodou hudee maanadu bolo Dimaadua la ga benebene goodou, gaa dugu madau gau dauwa o Assyria gi dee kumi di godou waahale. 31 Hudee hagalongo gi Hezekiah. Di king aamua o Assyria e hai bolo goodou gi lloomoi gi daha mo di waahale, gi dugua goodou gi lala ogu mogobuna. Gei goodou huogodoo gaa mee di miami, gaa gai nia huwa laagau ‘grape’ mai i godou hadagee waini donu, mono ‘fig’ mai i godou laagau ‘fig’ donu, ge e inu nia wai mai i godou monowai donu. 32 Gaa dae loo gi di king aamua ga haga noho goodou i lodo di guongo gadoo be di godou guongo donu, dela iei nia hadagee waini e gaamai ana waini, gei ono ‘wheat’ e hai nia palaawaa. Tenua dela la nia huwa olib, lolo olib, mono mee maangala ‘honey’ i golo. Maa goodou gaa hai gii hai be ana helekai, gei goodou ga hagalee mmade, ga mouli. Hudee dumaalia gi Hezekiah gi halahalau ina goodou bolo Dimaadua ga benebene laa goodou. 33 E hai behee? Nia god o nia guongo ala i golo la gu benebene nadau guongo mai gi daha mo di mogobuna o di king aamua o Assyria? Deeai! 34 Aahee laa digaula dolomeenei: nia god o Hamath mo Arpad? Aahee nia god o Sepharvaim, Hena mo Ivvah? Ma iai di god gu benebene a Samaria? 35 Ana hee nia god aanei huogodoo ne benebene nadau guongo mai gi daha mo di mogobuna o di madau king aamua? Gei di maa di aha dela e hagamaanadu go goodou bolo Dimaadua la ga benebene laa Jerusalem?”
36 Nia daangada la guu noho deemuu, be nnelekai di king Hezekiah ala ne hai gi digaula. Digaula digi helekai i dahi kai. 37 Gei Eliakim, Shebna mo Joah ga hahaahi nadau goloo i nadau lodo huaidu, gaa hula ga hagi anga gi di king i nia mee o tagi dauwa aamua o Assyria nogo helekai ai.

*18.4: Numbers 21.9