2 SAMUEL
Di Lua Beebaa Samuel
Di haga modongoohia:
Di Lua Beebaa Samuel deenei e duudagi gi muli Tahi Beebaa Samuel, e kai di madagoaa o David nogo king i dono madagoaa dela nogo dagi i Judah i di bahi i ngaaga (di mada e 1—4) nomuli i di madagoaa dela nogo dagi Judah mo Israel dela i di bahi i ngeia (di mada e 5—24).
Malaa, di beebaa deenei e hagamodongoohia hagalligi di hai o nia dauwa a David ala nogo hai ang gi ono hagadaumee, i lodo nnenua aanei mono daha, mo dana hai dela e haga damana mai dono henua mo di hagamaaloo aga ono mogobuna ala e dagi ana daangada.
Di beebaa deenei e haga modongoohia hagahumalia bolo David la taane maaloo dono hagadonu, gei e aloho huoloo i God. Mee tangada dela e koia e iloo ia di hai e haga manawa lamalia nia manawa o ana daangada, gei gi hagalongo ang gi deia. Hunu madagoaa di beebaa deenei e haga modongoohia di manawa hamaaloo o taane deenei, i dana haga mamaanadu i ono manawa huaidu o dono huaidina mo nia hiihai o dono manawa. Gei dono gidee ia ono huaidu mai baahi soukohp Nathan, gei mee guu mmae huoloo dono manawa, guu kae dono hagaduadua mai baahi o God.
Malaa, di mouli mo nia hegau a David la gu haga ngalua nia manawa o digau Israel, malaa, nia madagoaa haingadaa ala nomuli, i di nadau madagoaa e hiihai bolo e hai labelaa di nadau king, digaula e hiihai bolo e hai “Tama a David”, tangada mai i di madawaawa David dela e hai hogi be mee.
Di hagahonu di beebaa deenei:
Di madagoaa David nogo dagi Judah (1.1—4.12)
Di madagoaa David nogo dagi Israel hagatau (5.1—24.25)
a. Nia ngadau nomua (5.1—10.19)
b. David mo Bathsheba (11.1—12.15)
c. Nia haingadaa (12.26—20.26)
d. Nia ngadau ala nomuli (21.1—24.25)
1
Di haga iloo di made a Saul guu dau i David
Muli di made o Saul, David ne lawa mai i dono aali i tauwa ang gi digau Amalek, gaa noho i Ziklag nia laangi e lua. Hooaga dono daiaa, tama daane ga dau mai ne hanimoi i baahi di waahale laa o Saul. Mee ne haahi dono gahu dela e ulu ai, gaa wanga ana dogolia gi hongo dono libogo belee haga modongoohia aga dono lodo huaidu, ga hana laa gi baahi o David, ga bala gi lala e hai dana hagalaamua. David ga heeu gi mee boloo, “Goe ne hanimoi i hee?”
Gei mee ga helekai, “Au ne lele mai i baahi nia hale laa digau dauwa Israel.”
David ga heeu, “Aahee laa au longo?”
Gei mee ga helekai, “Madau gau dauwa gu lellele dagidahi i lodo tauwa, digau dauwa dogologo guu mmade. Saul mo dana dama daane go Jonathan la guu mmade labelaa.”
David ga heeu, “Goe e iloo di aha bolo Saul mo Jonathan la guu mmade?”
Mee ga helekai, “Dogu madagoaa dela nogo i hongo di Gonduu Gilboa, au gu gidee Saul e haga haa i hongo dana daalo, gei nia waga dauwa hongo henua o madau hagadaumee mo digau dauwa ala e llele nia hoodo gu hoohoo mai gi mee. Gei Saul ga huli mai ga gidee ia au, ga gahigahi mai au, gei au ga helekai boloo, ‘Meenei, deenei au.’ Mee ga heeu mai be au koai, gei au gaa hai bolo au tangada Amalek. Mee ga helekai, ‘Au gu lauwa gaa made hua. Hanimoi gi kinei, daaligidia au gii made.’ 10 Au ga menege adu gi mee, ga daaligi a mee gii made, i di au gu iloo bolo mee gaa made hua muli i dono doo gi lala. Gei au ga dahi aga di hau king dela nogo i dono libogo mo dono duu lima dela nogo i dono lima, malaa, aanei ne gaamai ko au belee gowadu gi di goe, meenei.”* 1-Samuel 31.1-6; 1-Chronicles 10.1-6
11 Gei ogo David ga haahi ono gahu gi ono lima i dono lodo huaidu, mo ono ehoo huogodoo gu hahaahi nadau gahu labelaa. 12 Digaula gu lodo huaidu huoloo, guu hai di nadau hangihangi gi Saul mo Jonathan, mo digau dauwa o Israel huogodoo, go nia daangada Dimaadua, mo di hagaonge gaa dae loo gi di hiahi, i digau dogologo ala guu mmade i tauwa.
13 David ga heeu gi tama daane dela ne gaamai dana haga iloo, “Goe tangada o hee?”
Mee ga helekai, “Au tangada Amalek, gei au e noho i hongo do henua.”
14 David ga heeu gi mee, “Goe e aha dela hagalee e madagu di dahi aga oo lima e daaligi di king dela ne hilihili go Dimaadua?” 15 Gei David ga gahi mai taane dauwa bolo gi daaligidia a mee gii made, gei taane dauwa ga daaligi a mee gii made. 16 David ne helekai gi taane Amalek boloo, “Goe ne bida hai adu gi di goe di mee deenei, i dau haga modongoohia aga bolo goe ne daaligi di king dela ne hilihili go Dimaadua.”
Taahili a David gi di made Saul mo Jonathan
17 David ne daahili dana daahili manawa gee gi di made a Saul mo dana dama daane go Jonathan, 18 gaa hai bolo taahili deenei la gi aago ina gi digau Judah gi iloo taahili deenei: (Taahili deenei la ne hihi gi lodo Di Beebaa Jashar)* Joshua 10.13
 
19 “I hongo nia gonduu o Israel ne mmade ai tadau dagi,
tadau gau dauwa maaloo guu mmade!
20 Gi hudee heia gi iloo digau Gath.
Gi hudee haga iloo ina i hongo nia ala i Ashkelon.
Goodou gi dee hai hua dahi mee
ga haga tene nia manawa o nia ahina o Philistia,
mono dama ahina o digau tuadimee.
 
21 “Di magalillili o di boo mo dono uwa
la gi hudee haga magalillili ina nia gonduu o Gilboa.
Nia gowaa maalama o Gilboa la gi hudee tomo nia lii!
Idimaa, di gowaa deenei e hagabae ai
nia mee abaaba madau gau dauwa maaloo.
Di gowaa deenei dela e iai di mee abaaba a Saul e moe ai gei guu tomo.
 
22 “Di maalei Jonathan nogo daaligi ono hagadaumee gii mmade,
tulumanu dauwa o Saul la digi balumee,
nogo daaligi digau maaloo,
nogo daaligi nia hagadaumee gii mmade.
 
23 “Saul mo Jonathan i di nau madagoaa nogo mouli ai,
nia daangada nogo aloho i meemaa,
gei nogo humalia gi meemaa,
gaa dae loo gi di nau mmade,
gei meemaa nogo buni huoloo i nia madagoaa huogodoo.
Meemaa e koia e limalima i nia ‘eagle’
gei e maaloo i nia laion.
 
24 “Nia ahina o Israel, goodou gi tangi i Saul!
Mee nogo haga gahu goodou gi nia gahu humalia
mono gahu mmee,
gei ne laagei goodou gi nia hadu hagalabagau mono goolo.
 
25 “Tadau gau dauwa maaloo la guu mmade,
ne mmade i lodo tauwa.
Jonathan guu made, e moe i tomo nia gonduu.
 
26 “Jonathan dogu ihoo nei,
au e aloho i di goe
dela e haga hali ginai nia dangi o ogu golomada.
Do aloho i di au e humalia huoloo,
ge e humalia i di aloho di ahina.
 
27 “Tadau gau dauwa maaloo la guu mmade,
nadau goloo dauwa gu diiagi,
gu deai ono hadinga ai.”

*1.10: 1-Samuel 31.1-6; 1-Chronicles 10.1-6

*1.18: Joshua 10.13